Macahel'de halk arasında anlatılan, dilden dile dolaşan yüzlerce halk hikayesi vardır. Bunlardan bazılarını derledim ben. Macahel'de nadi denilen olay vardır. Mısır ayıklarken, eğreti otu keserken, fındık toplarken hatta ev yapımında ağaç kaydırırken bile. Halk birbirlerine yardım eder, yalnız başına günlerce sürecek işler el birliği ile birkaç gün içinde hallolur.

Uzun kış geceleri yalnız başına çekilmez tabi. Hep beraber oturulur ve nalyadan kışlık elma, ermut indirilir. Sirsvali yapılır, patates pişirilir sobada. Kar gibi beyaz, un gibi dağılan mis kokan patates. Ne çaya gerek var da ne kolaya. Var mı bunların tadı bizim buralarda yediğimiz yiyeceklerde?

Genelde hikayeleri sadece yaşlı kadınlar anlatırlar. Toplanmalar zaten büyüklerin yaşadığı evlerde olur. Onlar anlatır aynı hikayeyi defalarca, ilk kez duyuyormuş gibi dinlersiniz. Hiç unutmam ben küçükken annem bize istediği gibi davranırsak akşam "Dosenas hekyas gelaparikebi" dosenanın hikayesini anlatırım size derdi. Bizde ilk kez dinliyormuş gibi büyük bir ilgi ile otururduk dizinin dibine. Hatta anlatırken bazen annem mahsus yanlış yapardı, biz üç kardeş aynı anda yanlışını düzeltirdik. Her cümlesini ezbere bildiğimiz halde dosena ile her gün o altınlı suya girmek büyük bir zevk verirdi. Nerde şimdi bir çizgi film furyası çıktı, çocuklar pokemon ile kalkıp cicimon ile yatıyorlar. Onlar gibi kavga yapmak, onlar gibi deli dolu olmak adına yapılmış gibi sanki. Bir de zaten kitap okuma alışkanlığı yok bizde, toplum olarak bu çizgi filmler de çocukları temelli kitapsız bıraktı.

Neyse beğeneceğinizi hatta ben bunu biliyordum ya diyebileceğinizi umduğum bir hikaye derlemesini yazdım . Aligo ve evlilik hikayesi...



ALİKOS HEKİYA

İki kadın varmış. Bunlar Aligo isminde bir adama aşık olmuşlar. Aligo biraz genç olanı almak istemiş, ama öbürünü de bir türlü başından def edememiş...

Aligo bu ikisinin katılabileceği fakat, yaşlı kadının kazanamayacağı bir yarış yaptırmaya karar vermiş. İkisini önce koşu yarışına koymuş. Yarış başlayınca yaşlı kadın haliyle arkada kalmış. Kendini epey zorlamış, yetişemeyeceğini anlayınca başlamış bağırmaya:

Poşav dimisay (Namussuz bekle beni)
Muhlebo ğayretiken (Dizlerim gayret et)

Ama maalesef ne kadın beklemiş ne de dizleri gayrete gelmiş. Yarışı biraz genç olanı kazanmış.

Aligo bu sefer yarışın ikinci aşamasına geçmiş. Ocak ayı içinde imişler. Hava çok soğukmuş. Aligo:

-Bu gece değirmenin altında kim sabahlarsa yarın onunla evleneceğim demiş. Köyün ayrı ayrı yerlerde iki değirmen varmış. Aligo yaşlı kadını, sabahlayacağı değirmenin altına götürmüş ve ona, sen bekle burada şimdi öbürünü de getireceğim demiş.

Ama maalesef öbürünü değirmenin altına götürmemiş. Sadece yaşlı kadını yarışa sokmuş.

Yaşlı kadın biraz sonra üşüyüp titremeye başlamış. Aligo ile evlenmek için dayanmak zorunda olduğuna inandığı için oradan ayrılmamış. Kendi kendine teselli vermeye başlamış.

Ameğam sisiveda kankali (Bu gece üşüme de titreme)
Hval sağam Aligostan(Yarın akşam Aligonun yanında)
Sisilida harhali (gülüp de eğlenmek var)

Sürekli bu şarkıyı tekrarlayıp kendini avutmaya çalışırken çakallar kadını duyup kokusunu almışlar. Kokuyu takip ederek değirmenin altına gelmişler ve kadını bacaklarından yakalayıp aşağıya doğru kaydırmışlar.

Gece zifiri karanlıkmış. Yaşlı kadın herhalde Aligonun adamları geldi de beni ona götürüyorlar diye sevinmiş. Ama onların öyle canını acıtarak götürmelerine kızmış ve şöyle seslenmiş onlara:

Çemo nepis makrebo
Peh tatata blakvebo
Nela nela damakolet
Kvaze tavi ar damakreviyot

Çakallar yaşlı kadını ta aşağılara kadar indirmişler ve onu parçalayıp yemişler, ertesi gece aligonun yanında öbür kadın gülüp eğlenmiş.

Derleyen: Gülşen Fatma DURSUN
Anlatan: Zahide DURSUN