GEF Kelimesi:
GEF, İngilizce bir kelime topluluğu olan "Global Environment Facility"nin ilk harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Global Environment Facility ise, Türkçe'ye "Küresel Çevre Fonu" olarak çevrilmektedir [Kelime birebir tercüme edildiğinde, özellikle "facility" kelimesi, kolaylık, imkan, yararlı kuruluş gibi anlamlara da gelmektedir].
GEF'in Amacı:
Küresel Çevre Fonu (Global Environment Facility-GEF), Dünya Bankası (World Bank) bünyesinde ortaya çıkmış bir kuruluştur. Genel bir ifadeyle, IMF [IMF de International Monetary Fund (Uluslararası Para Fonu)un kısaltılmışıdır]'nin, ekonomik açıdan zor durumda olan ülkelere kredi adı altında fon sağlamasına benzer şekilde, GEF de çevrenin korunması konusunda fon sağlamaktadır. Bu bağlamda GEF, Dünya'da, çeşitli tehlikelere maruz doğal güzelliklerin, çevrenin korunması amacıyla projeler geliştirmekte ve buna parasal destek sağlamaktadır [Temel olarak GEF, küresel ısınma, uluslar arası suların kirlenmesi, biyolojik çeşitliliğin yok edilmesi ve ozon tabakasının tahribi konularında gelişmekte olan ülkelere yardım etmektedir].
Projenin Ortaya Çıkışı:
İşte bu noktada, Orman Bakanlığı ve Dünya Bankası işbirliği ile "Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi" (Biodiversity and Natural Resource Management Project) adlı proje (ki bu proje kısaca GEF-II Projesi olarak da anılmaktadır) hazırlanmış ve Küresel Çevre Fonu (GEF) de bu projeye hibe olarak para aktarmıştır. Bu konuda, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ile GEF ve Dünya Bankası arasında yapılan hibe antlaşması, 1 Ağustos 2000 tarihinde yürürlüğe girmiştir ve 6 yıl sürecektir (Bugün itibariyle ilk iki yıl dolmak üzere olup, geriye 4 yıl kalmıştır). Projenin bütçesi, 8.2 milyon dolar GEF hibe katkısı, 3.3 milyon dolar iç katkı olmak üzere toplam 11.5 milyon dolardır [Bu bütçenin sadece Macahel'e yönelik olmadığı, Macahel dışında, diğer üç pilot bölgeyi de içine aldığını hatırlatmakta yarar vardır].
Proje Yürütücüleri ve Görevleri:
Proje asıl olarak Orman Bakanlığınca (Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü) yürütülmekte, ancak Çevre (Çevre Koruma Genel Müdürlüğü) ve Kültür (Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü) Bakanlıkları da proje kapsamında faaliyet göstermektedir. Bunların yanında yine Orman Bakanlığı'na bağlı Orman Genel Müdürlüğü, ORKÖY Genel Müdürlüğü de bu kapsamda yer alan kuruluşlardır.
Görevsel dağılım ise şöyledir: Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü; *Etkin korunan alan yönetimi için modeller geliştirilmesi, proje alanlarının planlanması ve yönetiminde katılımcı bir sistemin kurulması, *Sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi için mekanizmaların kurulması, *Alanlarda halkı bilinçlendirme programlarının gerçekleştirilmesi ve *Proje yönetimi ve izleme, Çevre Bakanlığı-Çevre Koruma Genel Müdürlüğü; *Biyolojik çeşitlilikle ilgili mevcut yasaların gözden geçirilmesi, *Ulusal düzeyde halkın bilinçlendirilmesi, Kültür Bakanlığı-Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü; * Proje alanlarındaki kültürel değerlerin park yönetim planlarına dahil edilmesi, Orman Bakanlığı-Orman Genel Müdürlüğü; * Biyolojik çeşitliliğin amenajman planlarına entegrasyonu ve * Biyolojik çeşitliliği izleme sisteminin kurulması, ORKÖY (Orman ve Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü) * Küçük hibe programlarının yeterli olmadığı durumlarda Orköy kredilerinin verilmesi konularından sorumlu olacaklardır.
Projenin Amacı:
Projenin amacı, ülkemizin önemli biyocoğrafik bölgelerini temsil eden ve biyolojik çeşitlilik açısından zengin 4 önemli pilot alanda katılımcı yaklaşımla, etkili ve sürdürülebilir "koruma alanı ve yönetimi" tesis etmek, biyolojik çeşitliliği korumak ve bu alandan elde edilen başarılı uygulamaları ülke düzeyinde yayacak mekanizmaları kurmak olarak ifade edilmektedir.
Proje Alanları (Pilot Bölgeler):
Proje alanlarının, uluslararası önemleri ve Türkiye'nin 4 büyük biyocoğrafik bölgesini temsil etmeleri nedeniyle Türkiye Biyolojik Çeşitlilik Komitesi tarafından seçildiği belirtilmektedir. Bu alanlar, 1) Artvin-Camili Kafkasya Karışık Ilıman Yağmur Ormanı ve Yüksek Alpin Çayırları, 2) Kayseri-Sultan Sazlığı Tabiatı Koruma Alanı Sulak Alan ve Step Ekosistemleri, 3) Antalya-Köprülü Kanyon Milli Parkı Toros Dağları Akdeniz Orman ve Yüksek Alpin Ekosistemleri, 4) Kırklareli-İğneada Allüvial Ormanlar ile Tatlı Su ve Deniz Ekosistemler Birliği'nden oluşmaktadır
[Bu bilgiler için bakınız http://www.gef-2.org ].